برنامههای غیرمتمرکز، اپلیکیشنها یا برنامههای دیجیتالی هستند که بهجای یک رایانه، روی یک شبکه بلاکچین یا همتا به همتا یا P2P اجرا میشوند. dApp مخفف Decentralized applications است. DAppها، خارج از حوزه اختیار و کنترل یک مقام واحد هستند. DAppها برای اهداف مختلفی، مانند بازی، امور مالی و رسانه های اجتماعی توسعه مییابند. آنها اغلب بر روی پلتفرم اتریوم پیادهسازی می شوند
شکل بالا، تفاوت اصلی APPها و DAppها را نشان میدهد. APPها، از یک پایگاهداده استفاده میکنند. کلیه دادههای APPها، در این پایگاهداده ذخیره میشوند. این پایگاهداده، در یک در سیستم واحد قرار دارد. اما در DAppها چیزی به اسم پایگاهداده مرکزی وجود ندارد. DAppها از پایگاهداده غیرمتمرکز استفاده میکنند. برای مثال، در بلاکچین، یک کپی از دادهها روی نودهای شبکه ذخیره میشود.
آشنایی با برنامههای غیرمتمرکز
یک برنامه وب استاندارد، مانند اوبر یا توییتر، روی یک سیستم رایانه ای اجرا می شوند. این سیستم، متعلق به یک سازمان است. این سازمان، آن را مدیریت می کند و بر تمامی عملکردهای آن نظارت دارد. بنابراین، با اینکه، چندین کاربر در یک طرف وجود دارند، اما backend توسط یک سازمان کنترل می شود.
DApp ها، روی یک شبکه P2P یا یک شبکه بلاکچین اجرا می شوند. BitTorrent، Tor و Popcorn Time از جمله DApp مشهور هستند. در دنیای امروز، استفاده از DApp رو به گسترش است. دلیل آن، شهرت روز افزون بلاکچین در دنیاست.
در زمینه ارزهای رمزنگاری شده، dAppها در یک شبکه بلاکچین در یک محیط عمومی، منبع باز و غیرمتمرکز اجرا می شوند. هیچ مرکز یا سازمانی روی آنها کنترل و تداخل ندارد. به عنوان مثال، یک توسعهدهنده میتواند یک dApp مانند توییتر ایجاد کند و آن را روی یک بلاکچین قرار دهد. در نتیجه، هر کاربر میتواند پیامهایی را منتشر کند. پس از ارسال، هیچ کس حتی سازندگان برنامه نمی تواند پیام ها را حذف کند.
مزایا و معایب DApp
مزایا
مزیت اصلی DAppها، محافظت از حریم خصوصی کاربران است. در برنامههای غیرمتمرکز، کاربران برای استفاده از عملکردی که برنامه ارائه میکند، نیازی به ارسال اطلاعات شخصی خود ندارند. DAppها از قراردادهای هوشمند برای تکمیل تراکنش بین دو طرف ناشناس استفاده می کنند. برای این کار، آنها، نیازی به اتکا به یک مرجع مرکزی ندارند.
طرفداران علاقه مند به آزادی بیان اشاره می کنند که dAppها را می توان به عنوان پلتفرم های رسانههای اجتماعی جایگزین توسعه داد. یک پلتفرم غیرمتمرکز رسانه اجتماعی در برابر سانسور مقاوم است. زیرا هیچ شرکت کننده ای در بلاکچین نمی تواند پیام ها را حذف کند یا پیام های ارسالی را مسدود کند.
اتریوم یک پلتفرم منعطف برای ایجاد dAppهای جدید است. این پلتفرم، زیرساخت مورد نیاز توسعه دهندگان را فراهم می کند. به این ترتیب، اتریوم در تلاش است که کاربردهای نوآورانه را برای برنامه های دیجیتال افزایش دهد. این کار موجب استقرار سریع dAppها را در صنایع مختلف از جمله بانکداری و امور مالی، بازی، رسانه های اجتماعی و خرید آنلاین میشود.
معایب
استفاده از dAppها هنوز در مراحل اولیه است. بنابراین در مراحل آزمایش ممکن است با مشکلات زیاد و ناشناختهای مواجه شود. سؤال اصلی اینجاست: آیا dAppها می توانند به طور مؤثر مقیاس پذیر شوند؟ به ویژه در مواردی که یک برنامه به محاسبات قابل توجهی نیاز دارد .برای مثال برنامههای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین و یادگیری عمیق که نیاز به بارگزاری دادههای زیادی دارند. این امر، باعث تراکم شبکه بلاکچین و کاهش سرعت آن شود.
یکی دیگر از نگرانی ها در این زمینه، توانایی توسعه یک رابط کاربر پسند است. اکثر کاربران می خواهند به راحتی با برنامهها و اپلیکشنها کار کنند. برای انتقال افراد به dAppها، توسعهدهندگان باید تجربهای آسان و سریع برای کاربر نهایی فراهم کنند. بدین طریق میتوانند، رقیب برنامههای محبوب و تاسیس شده از قبل شوند.
یکی دیگر از محدودیت های dAppها، چالش انجام اصلاحات در قراردادهای هوشمند است. پس از استقرار dApp روی شبکه بلاکچین، نیاز به ایجاد پیشرفتها یا اصلاح باگها یا خطرات امنیتی به تغییرات مداوم وجود دارد. طبق تحقیقات سازمان اتریوم، انجام بهروزرسانیهای مورد نیاز در dAppها برای توسعهدهندگان چالش برانگیز است، زیرا تغییر دادهها و کدهای منتشر شده در بلاکچین دشوار است.